کد مطلب:38761 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا در قرآن اسم امامان صريحاً ذكر نشده است مخصوصاً حضرت علي و حضرت فاطمه؟(پ)

قبل از آن كه پاسخ اين سؤال را بيان نماييم لازم است دو نكته را ذكر كنيم:

نكتةاول: دعواي سياسي و پتانسيل آن:

انگيزة سياسي از مهم ترين عوامل تأثير گزار در اجتماع بشري است. اگر كسي بگويد: پتانسيل انگيزة سياسي نيرومند تر از ديگر انگيزه ها است، سخن گزافي نگفته است. حتي گاه مشاهده مي شود، دين دارد در تعاملات اجتماعي به جهت نيرومندي انگيزة سياسي از ارزشهاي ديني و مسئوليت ناشي از آن فاصله مي گيرد و به جهت جاه طلبي و نيل به آرمان هاي سياسي دين را فداي آن ميكند. براي اين سخن نمونه بسيار است.

اين انگيزه موجب شد كه گروهي از مسلمانان بعد از رحلت رسول گرامي اسلام(ص) با به فراموشي سپردن و ناديده گرفتن وصيت هايش در سقيفة بني ساعده براي تصدي امر حكومت به چانه زني بپردازند.

آري مسلمانان بعد از رحلت پيامبر بزرگ اسلام(ص) در امر حكومت با هم به نزاع برخاستند و دو دسته شدند. گروهي در پي نظام خلافت بودند و به سقيفة بني ساعده رفتند و سرانجام ابوبكر قدرت سياسي را به دست گرفت. گروهي ديگر در پي نظام امامت بودند و به طرفداري از امام علي(ع) برخاستند و انتقال قدرت سياسي به آن حضرت را خواستار شدند، ولي به نتيجه نرسيدند؛ چرا كه پتانسيل انگيزة سياسي قدرتمند بود و اين امر خود سدّي محكم در برابر بسياري از استدلال ها قرار گرفت و نگذاشت حيات سياسي مسلمانان راه درست خويش را بپيمايد.

نكتة دوّم: قرآن كتاب هدايت و معجزة جاويدان: قرآن كتاب هدايت بشر است، اين هدايت فراتر از مرزهاي جغرافيايي و زماني است.

قرآن كتاب هدايت تمامي بشريت از زمان خاتم پيامبران به بعد است. قرآن با توجه به جهاني و جاوداني بودن دين اسلام هدي النّاس[22] است؛ يعني راهنماي همة بشريّت از زمان حضرت خاتم تا دميدن صور اسرافيل است؛ به همين جهت خداوند سبحان به حفظ آن اهتمام ورزيده است. فرمود: انّا نحن نزّلنا الذّكر و انّا له لحافظون؛[23] همانا ما قرآن را فرو فرستاديم و خود ما آن را حفظ ميكنيم.

مشيّت خداوندي به مصونيت قرآن از تحريف تعلق گرفته است. و اين هم راه كار خاص خود را مي طلبد، چرا كه فرموده اند: أبا الله ان يجري الاشياء الاّ بالاسباب.[24]

بعد از بيان اين دو نكته، مي گوييم: قرآن كتاب هدايت است وهمواره بايد چراغ راه بشريت قرار گيرد، تا شاهد صدقي براي رسالت رسول گرامي اسلام(ص) و دستور العمل زندگي بشر باشد، لازمة وصول به اين هدف مصون ماندن قرآن از تحريف است كه اين هم در مشيّت خداوندي نهفته است. اين كه خداوند وعده داده است كه ما قرآن را از تحريفات مصون نگه ميداريم، به گفتة مفسران وحي، اين امر راه كار مي خواهد، يكي از راه كارهاي آن اين است كه قرآن در امر سياسي (به اين معنا كه بعد از پيامبر چه فردي قدرت سياسي مسلمانان را به دست بگيرد) كه از پتانسيل قدرتمندي بهره مند است، با شفّافيّت وارد ميدان كارزار نگردد؛ بلكه به گونه اي رهنمود دهد كه حساسيّت جناح هاي سياسي را برنيانگيزد و حكومت ها به تحريف قرآن رو نياورند.

با توجه به علم خداوندي از حوادث و رويدادهاي بعد از زمان پيامبر(ص) اگر در قرآن به امامت امام علي(ع) و يازده گوهر امامت از نسل آن حضرت با صراحت ياد ميشد. مخالفان سياسي اين دوازده گوهر امامت به جاي گفتن حسبنا كتاب الله مي گفتند: ما قرآن را قبول نداريم، يا مي گفتند: برخي از آيات قرآن تحريف شده است. و يا در پي مقابله بر مي آمدند و مي كوشيدند، تا اسم ها را تغيير دهند و به جاي امامت امام علي(ع) امامت فلان فرد را مندرج مي كردند، در چنين وضعيتي حكومت نه تنها پشتيبان حفظ قرآن نمي شد، بلكه يكي از عوامل بسيار مهم تحريف قرآن به شمار مي آورد.

براي توضيح اين مطلب توجه به اين مطلب مهم است كه آيات سياسي، يا به عبارتي رساتر آياتي كه به گونه اي از بار سياسي بهره مند است و برخي از جناح هاي سياسي مي تواند، به نفع حركت سياسي خويش از آن كمك بگيرد، نه تنها به صورت برجسته و تيتر وار نمود ندارد، بلكه در لابه لاي ديگر آيات نيمه مخفي مانده است.

آية تطهير (انما يريد الله ليذهب عنكم الرّجس اهل البيت و يطهّركم تطهيراً)[25] دربارة عصمت اهل بيت پيامبر نازل شده است، ليكن پيامبر دستور ميدهد كه اين آيه را در ميان آياتي كه دربارةزنان پيامبر است قرار دهند.



آية اكمال دين و اتمام نعمت (اليوم اكملت لكم دينكم و اتممت عليكم نعمتي و رضيت لكم الاسلام ديناً)[26] بعد از حادثة غدير و دربارة امامت و ولايت امام علي(ع) نازل شده امّا به دستور پيامبر(ص) اين آيه در بين آياتي كه دربارة احكام خوردن گوشت ها و اين كه چه گوشتهايي خوردنش حرام است قرار گرفته است.

آية تبليغ (يا ايّها الرّسول بلغ ما انزل اليك من ربك و ان لم تفعل فما بلّغت رسالته و الله يعصمك من النّاس) كه قبل از حادثة غدير خم نازل شد و پيامبر با نزول اين آيه مأموريت يافت كه امامت و ولايت امام علي(ع) را براي مردم تبيين نمايد، در بين آياتي قرار گرفته است كه مربوط به اهل كتاب است.

همة اين آيات كه در قرآن تنظيم شده است، به دستور پيامبر(ص) در جايگاه خاص خويش قرار گرفته اند، و بعدي نيست كه پيامبر(ص) اين گونه چينش را براي جلوگيري از تحريف برگزيده باشد، چرا كه اين چينش حساسيّت مخالفان سياسي را بر نمي انگيزاند، و از سوي ديگر هدف قرآن كه هديً للناس و هديً للمتقين است، با توجّه به روايت و تفسير نبوي در هدايتگريش، به وظيفة خود عمل كرده است.

پي نوشت ها :

(1) بقره (2) آية 185.

[2) حجر (15) آية 9.

[3]مجلسي، بحارالانوار، ج 2، ص 90.

(4) احزاب (33) آية 33.

(5) مانده (5) آية3.